ابزار دقیق

ابزار دقیق طیف گسترده ای از ابزارآلات را شامل می شود که جهت نمایش، اندازه گیری و ثبت مقادیر فیزیکی مورد استفاده قرار می گیرند. ابزار دقیق با توجه به کیمیت فیزیکی مورد عمل، دسته بندی می شوند. مانند دماسنج، فشار سنج و … .

بیشترین استفاده از ابزار دقیق جهت ایجاد اتوماسیون های صنعتی است. همچنین برای پیاده سازی سیستم های داده برداری نیز ابزار دقیق به کار می رود.

 استفاده ابزار دقیق در صنایع مختلف مزایای فراوانی دارد. ماشینی سازی عملیات، علاوه بر کاهش هزینه های پرسنل انسانی، سبب افزایش سرعت و دقت کار نیز می شود. در صنایع مختلف، عملیاتی وجود دارند که بدون به کارگیری ابزار دقیق نا ممکن هستند. مهمترین مزایای ابزار دقیق و اتوماسیون صنعتی، دقت عملیات و دایم کار بودن آن هاست.

شرکت جهان صنعت رادیس، با هدف توسعه و پیشرفت صنایع مختلف کشور اقدام به تامین ابزار دقیق طبق سفارش مشتریان می نماید.

ابزار دقیق  چیست؟

ابزار دقیق، زیر شاخه‌ای از علم مهندسی کنترل است. علم مهندسی کنترل، با بهره‌گیری از ابزارهای اندازه‌گیری، کیمیت های فیزیکی را کنترل می نمایند. ابزار دقیق به دلیل کاربرد گسترده سنسورهای الکتریکی، با رشته برق و الکترونیک نیز ارتباط نزدیکی دارد. مهندسی ابزار دقیق به‌ طور گسترده، طراحی و کنترل سیستم‌های صنعتی نظیر سنسورها، ترانسمیترها، دستگاه‌های اندازه‌گیری و کنترل‌کننده‌ها، را پوشش می دهد.

به طور کلی انواع ابزار دقیق، با توجه به نوع کاربرد تجهیزات، به هفت دسته مختلف تقسیم می شود:

سنسور

سنسورها مهمترین جز یک دستگاه اندازه گیری هستند. سنسور وظیفه تبدیل کیمیت فیزیکی، به سیگنال الکتریکی یا کمیت نیوماتیکی را دارد.  گروهی از سنسورها نیز برای آشکارسازی وجود یا عدم وجود به کار می روند. مانند سنسور نور و یا سنسورهای دما ترموکوپل و RTD. سنسورها بیشترین کاربرد در انواع تجهیزات ابزار دقیق را دارند. به طوری که در هر تجهیز ابزار دقیق، یک یا چند سنسور وجود دارد.

ترانسدیوسر

ترانسدیوسر یا مبدل قطعه ایست که، سیگنال دریافتی از سنسور را، به جریان الکتریکی تبدیل می نماید.

یک ترانسدیوسر یا همان مبدل، وسیله‌ای است که سیگنال فیزیکی خروجی از سنسور را تبدیل به یک سیگنال الکتریکی قابل ارسال برای مدارهای الکترونیکی می‌کند. همواره خروجی یک ترانسدیوسر، سیگنال الکتریکی است که در سمت دیگر مدارمی‌تواند مشخصه‌ و پارامترهای الکتریکی نظیر ولتاژ، جریان و فرکانس را تغییر دهد. ترانسدیوسر در تجهیزات اتوماسیون برق صنعتی کاربرد گسترده ای دارند.

ترانسمیتر

ترانسمیتر و یا از ترکیب دو واژه TRANSFER+METER گرفته شده‌است. ترانسیمتر تجهیزی  است که می تواند یک کمیت فیزیکی را اندازه‌گیری کرده(METERING) و آن را به مکانی دورتر مثل اتاق کنترل انتقال(TRANSFER) دهد. ترانسیمتر به نوعی ترکیبی از یک سنسور و ترانسدیوسر است. ترانسیمتر می‌تواند پنوماتیکی یا الکترونیکی باشد. ترانسمیتر ایزوله (TRANSMITTER) جهت تبدیل انواع سیگنال‌های آنالوگ با دقت و کیفیت عالی به کار می‌رود. ورودی و خروجی کاملاً ایزوله در برابر نویز و نوسانات برق، فیلترینگ و تقویت سیگنال از نکات مهم در ترانسمیتر می‌باشد. خروجی بدست آمده از ترانسمیترها قابل استفاده در نمایشگرها، سیستم‌های پی ال سی (PLC) و تمام تجهیزات کنترلی می‌باشد. ترانسمیترها کاربرد زیادی در صنایع مختلف از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، سیمان، ریخته‌گری، داروسازی، لوازم منزل مهندسی پزشکی و به‌طور کلی هر سیستمی که نیاز به اتوماسیون صنعتی دارددارند

ساختمان ترانسمیترها

به‌طور کلی ترانسمیترها از سه قسمت اصلی حس کننده، مبدل (ترانسدیوسر) و تقویت‌کننده تشکیل می‌شود. ترانسمیترها درانواع الکتریکی و پنوماتیکی ساخته می‌شوند. خروجی ترانسمیترهای الکتریکی بازه های مختلفی دارند که این خروجی جهت مدار الکترونیکی قابل استفاده است.

 سنسورها و ترانسمیترها از اجزای اصلی یک پروسه صنعتی هستند که کاربردهای گوناگونی  در پروسه‌های متنوع دارند.

کنترلر

کنترلر یا کنترل‌کننده‌ها مرجع تصمیم گیری سیستم‌های کنترلی می‌باشند. خروجی‌ها یا سیگنال‌های اندازه‌گیری توسط ترانسمیتر به کنترلر انتقال می‌یابند. سپس کنترلر براساس تابعی که برای آن تعریف شده‌است، نسبت به سیگنال های ورودی واکنش نشان می دهد. کنترلرها با مقایسه سیگنال اندازه‌گیری شده با مقادیر تعریف شده و انجام محاسبات لازم، مقادیر متغیرهای تنظیم شونده را تعیین می‌کند. به طور کلی ورودی کنترل‌کننده، سنسورها و ترانسمیترها بوده، و خروجی کنترل‌کننده‌ها، کنترل ولوها و موتورها می‌باشند.

نشانگرها

نشانگرها تجهیزاتی هستند که برای نمایش یک کیمیت فیزیکی استفاده می شوند. به عنوان مثال گیج فشارسنج هوا و یا آمپرمتر. کاربرد نشانگرها پایش پارامترهای مختلف در یک سیستم اتوماسیون صنعتی و یا کنترلی است. نشانگرها می توانند خود دارای قطعات و تجهیزات مختلفی باشند و در داخل یک سیستم اتوماسیون صنعتی به عنوان یک نشانگر استفاده شوند.

ریکوردر یا ثبات

ریکوردر و یا ثبات همان نشانگرها هستند با این تفاوت که قابلیت ذخیره سازی مقادیر پارامتر را دارند. ریکوردر می تواند به سیستم کامپیوتری متصل بوده و اطلاعات را درون فایل ها ذخیره سازی نماید، و یا به صورت آنالوگ بر روی کاغذ بنویسد. ریکوردرها جهت بررسی نحوه عملکرد اجزای اتوماسیون صنعتی نقش مهمی دارند.